بررسی اثر ضدکاندیدایی گیاه خوشاریزه (Echinophora platyloba) بر مخمر کاندیدا آلبیکنس در مقایسه با آمفوتریسین

مقدمه: با افزایش روز افزون مصرف گیاهان دارویی در درمان طبی، این شاخه از طب مکمل، جایگاه ویژه‏ای در درمان بیماری‏ها پیدا کرده است. هدف: هدف از این مطالعه، بررسی اثربخشی عصاره گیاه خوشاریزه به تنهایی، در مقایسه با آمفوتریسین B و بررسی اثرات سینرژیسمی آن با آمفوتریسین B بر روی مخمر کاندیدا آلبیکانس در شرایط آزمایشگاه است. روش بررسی: گیاه در فصل رویش از منطقه شهرکرد جمع‏آوری و به روش پرکولاسیون، عصاره آبی و اتانولی 4 و 11 درصد آن تهیه شد. اثرات ضدکاندیدایی اسانس، عصاره اتانولی و آبی خوشاریزه و آنتی‌بیوتیک آمفوتریسین B با استفاده از روش انتشار در آگار و رقت‏سازی در محیط مایع (میکروبراث دایلوشن)، تعیین شد. به منظور تعیین اثر سینرژیسمی عصاره اتانولی خوشاریزه با آمفوتریسین B، از آنتی‏بیوتیک در محدوده µg ml-1125/0 - 16رقت تهیه شد و به هر رقت mg ml-1 78/0 عصاره اتانولی خوشاریزه افزوده و میزان حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و حداقل غلظت کشندگی رشد2 با استفاده از روش میکرو براث دایلوشن تعیین شد. نتایج: مقدار MIC، MLC آمفو تریسین B بر کاندیدا آلبیکانس به ترتیب برابر با µg ml-18 و 2 به دست آمد در حالی‌که این مقدار برای عصاره اتانولی خوشاریزه برابر با mg ml-1 3125 و 1560 است. مطالعه اثر سینرژیسمی آمفوتریسین B با عصاره اتانولی خوشاریزه نشان می‌دهد که میزان MLC، MIC آمفو تریسین B به µg ml-1 2، 1 کاهش یافته است. هم‌چنین قطر هاله عدم رشد برای آمفو تریسین B، معادل 18 میلی‌متر و برای عصاره اتانولی خوشاریزه 5 درصد برابر با 13 میلی‏متر و برای ترکیب هر دو 22 میلی‌متر بوده است. عصاره آبی فاقد خاصیت ضدمیکروبی است. نتیجه‌گیری: آمفوتریسین B یک اثر قوی و کشنده علیه کاندیدا آلبیکانس دارد.MIC عصاره اتانولی خوشاریزه 5 درصد حدود 780 بار و MLC حدود 390 بار از آمفوتریسین B ضعیف‌تر است. ولی وقتی ترکیب از هر دو استفاده شود، MICبرای آمفوتریسین B، 2 بار وMLC ، 4 بار قوی‌تر می‏شود.